ตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านปางสีเสียด หมู่ 6 ตำบลน้ำปั้ว อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน

โครงการเรียนรู้วิถีชุมชนผ่านต้นสีเสียด

­

       คุณคุณิตา เตชะสา (พี่ไก่) ดำรงตำแหน่งผู้ใหญ่บ้านหมู่ 6 บ้านปางสีเสียด ตำบลน้ำปั้ว อำเภอเวียงสา จังหวัดน่าน มีประสบการณ์ในการทำงานชุมชนเริ่มจากการเป็น ส.อบต. 3 สมัย จนมาเป็นผู้ใหญ่บ้านในปัจจุบัน ผู้ใหญ่ไก่เป็นคนชอบพูดคุยแลกเปลี่ยน ชอบอ่านหนังสือ อ่านบทความเพื่อนำมาใช้กับการทำงาน ผู้ใหญ่ไก่เป็นผู้นำชุมชนรุ่นใหม่ที่ให้ความสำคัญกับการพัฒนาเยาวชนอนาคตของชาติ ซึ่งเมื่อได้รับบทบาทในชุมชนจึงสนใจในการพัฒนาเยาวชนให้มีทักษะกระบวนการคิด วางแผนและส่งเสริมให้เยาวชนคนรุ่นใหม่ได้มีพื้นที่เรียนรู้ผ่านลงมือปฏิบัติ

       เริ่มมาจากอดีตสาธารณสุขอำเภอเวียงสา แนะนำให้รู้จักโครงการ Active Citizen ผู้ใหญ่ไก่ เห็นว่ามีประโยชน์มาก จึงชักชวนเยาวชน 15 - 20 คน มาทำโครงการเรียนรู้วิถีชุมชนผ่านต้นสีเสียด (ไม้ยืนต้น มีหนาม มีสรรพคุณเป็นยา) เดิมทีในหมู่บ้านมีต้นสีเสียด และเป็นชื่อของหมู่บ้านปางสีเสียด แต่ในปัจจุบัน ไม่มีต้นสีเสียดเหลือแล้ว ผู้ใหญ่ไก่ เห็นว่าการเรียนรู้วิถีชุมชนผ่านต้นสีเสียด นอกจากเด็ก ๆ จะได้รู้จักประวัติศาสตร์ชุมชนแล้ว การทำงานระหว่างกระบวนการศึกษายังทำให้เด็กและเยาวชนได้ฝึกฝนทักษะการคิดวิเคราะห์ (Critical Thinking) การสืบค้น การตั้งคำถาม ได้เข้าใจกระบวนการทำงาน พัฒนากระบวนการคิด เพื่อให้เกิดการตระหนักรู้ในการใช้ชีวิต และการทำงานผ่านกิจกรรมยังเป็นการสร้างภูมิคุ้มกันให้เยาวชน ให้เยาวชนได้ใช้เวลาร่วมกัน ซึ่งเดิมทีส่วนใหญ่เด็กและเยาวชนจะใช้เวลาไปกับสมาร์ทโฟน

       ผู้ใหญ่ไก่ เปิดพื้นที่ให้เด็กและเยาวชนได้มีอิสระ โดยคอยสนับสนุนให้กล้าคิด กล้าทำ ไม่มีผิดไม่มีถูก และร่วมทำกิจกรรมด้วยเสมอ ทุกครั้งที่จะเข้าป่า หรือไปศึกษาหาข้อมูล ผู้ใหญ่ไก่จะหาข้อมูลเพื่อให้ตัวเองรู้ไว้ก่อน แต่เวลาปฏิบัติจะไม่บอกเยาวชนทั้งหมด เพื่อให้เยาวชนได้ทำหน้าที่หาข้อมูล ผู้ใหญ่เชื่อว่าเมื่อเยาวชนเรียนรู้ด้วยตัวเอง พวกเขาจะจดจำได้ดี

       นอกจากผู้ใหญ่ไก่ทำหน้าที่พี่เลี้ยงแล้ว สามีของผู้ใหญ่เป็นคนสำคัญในการช่วยสนับสนุนให้เยาวชนได้เรียนรู้ พาเยาวชนไปอบรมต่อยอดการเรียนรู้กับเครือข่าย ทั้งสองได้รับความเชื่อมั่นและไว้วางใจจากผู้ปกครองในชุมชน เพราะเห็นลูกหลานกล้าแสดงออก ใช้เวลาว่างให้เกิดประโยชน์ และมีพัฒนาการเชิงบวก ทั้งสองให้คำปรึกษาและดูแลปฏิบัติต่อเยาวชนอย่างเท่าเทียม เปิดพื้นที่ปลอดภัยให้เยาวชนได้กล้าแสดงความคิดเห็น อีกทั้งยังเป็นต้นแบบที่ดีเพื่อให้เยาวชนได้เห็นว่าชีวิตมีทางเลือกอื่น ๆ เพราะเยาวชนบางคนอยู่ในครอบครัวที่ไม่มีต้นแบบที่ดี เช่น มีคนในบ้านตั้งวง ดื่มเหล้าเป็นประจำ ผู้ใหญ่ไก่คิดว่าการใช้ชีวิตให้เห็น การเป็นต้นแบบที่ดีอบอุ่น และการสร้างกระบวนการคิดให้เยาวชนตระหนักรู้ จะเป็นการสร้างทางเลือกให้เยาวชนตัดสินใจในการใช้ชีวิตของตัวเอง

       หากมีโอกาสผู้ใหญ่ไก่อยากศึกษาจิตวิทยาวัยรุ่น เพื่อจะได้เข้าใจพฤติกรรมวัยรุ่น อนาคตอยากให้ผู้ใหญ่ในชุมชนได้ทำโครงการฯ ด้วย เพราะเชื่อว่าการทำงานจะเป็นการพัฒนาคน พัฒนาชุมชน และตั้งรับกับการเปลี่ยนแปลงและการพัฒนาที่จะเข้ามาในหมู่บ้านในอนาคต

       การเป็นพี่เลี้ยงโครงการฯ เป็นผู้ใหญ่บ้าน และทำงานที่ได้รับนโยบายมาจากทุกกระทรวง เป็นเรื่องหนักหนา ต้องทำงานอย่างเสียสละ ตื่นรู้และเท่าทันสถานการณ์ ผู้ใหญ่ไก่เรียงลำดับความสำคัญและมีคนรักให้การสนับสนุนเป็นอย่างดี ความเหน็ดเหนื่อยของผู้ใหญ่ไก่คุ้มค่าต่อการทุ่มเท เพราะงานที่ผู้ใหญ่ทำคือการทำรากฐานให้แข็งแรง

­

­

ความโดดเด่น

• ผู้ใหญ่ไก่มีเป้าหมายชัดเจน ที่จะพัฒนาคน สร้างกระบวนการคิด และติดตั้งทักษะการคิดวิเคราะห์ ทักษะการทำงานให้เยาวชน
• ทุ่มเท เสียสละ เป็นพี่เลี้ยงที่เปิดพื้นที่ให้เยาวชนลองผิดลองถูก และคอยสนับสนุนให้เกิดการเรียนรู้ด้วยตัวเอง
• มั่นใจ ตื่นตัว เรียนรู้ตลอดเวลา