หลักการและเหตุผล

กลุ่มยุวอนุรักษ์ของชนเผ่าขมุ บ้านน้ำหลุ หมู่ ๗ ตำบลชนแดน อำเภอสองแคว จังหวัดน่าน เป็นชนเผ่ากลุ่มน้อยที่อพยพมาจาก มีวัฒนธรรมที่เป็นเอกลักษ์เฉพาะ มีการรวมตัว ของเด็กๆ ที่เล็งเห็นปัญหาในชุมชนของตนเอง ภูมิปัญญาเป็นสิ่งสะท้อนให้เห็นถึงคุณค่าวิถีชีวิตที่ชุมชนและท้องถิ่นต่างๆได้พัฒนาและสร้างสรรค์ขึ้นเพื่อใช้เป็นเครื่องมือในการดำเนินชีวิต โดยแสดงออกในรูปแบบและวิธีการที่หลากหลาย ทั้งในรูปแบบของวิถีชีวิต ขนบธรรมเนียมประเพณี ภูมิปัญญา ศิลปะการแสดง ฯลฯ เพื่อเป็นการปลูกจิตสำนึกและกระตุ้นให้เยาวชนในชุมชนท้องถิ่นเกิดความตระหนัก มีความตื่นตัวและเข้ามามีส่วนร่วมในการฟื้นฟูเผยแพร่และสืบสานภูมิปัญญาท้องถิ่น และคุณค่าความหลากหลายของศิลปะและวัฒนธรรมขมุ ทั้งที่เป็นวิถีชีวิต ค่านิยม และความเป็นไทย(ขมุ) ในปัจจุบันวัฒนธรรมท้องถิ่นถูกละเลยและมีการถ่ายทอดไปสู่คนรุ่นใหม่น้อย เช่น การแต่งกาย ภาษาพูด รวมทั้งประเพณีและวิถีชีวิตที่ดีงาม ท่ามกลางความหลากหลายทางวัฒนธรรมภายใต้กระแสโลกาภิวัฒน์ วัฒนธรรม ได้มีการถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนเรียนรู้อยู่ตลอดเวลา หากมรดกทางวัฒนธรรม ที่มีความแตกต่างหลากหลายกันในพื้นที่ ไม่ได้รับการสืบสานและอนุรักษ์ฟื้นฟูรวมถึงการพัฒนาต่อยอดให้เกิดคุณค่าทางสังคมและจิตใจทำให้คุณค่าทางมรดกวัฒนธรรมลดน้อยไปจนแทบจะสูญหาย วัฒนธรรมวิถีชีวิตที่เกิดขึ้นจากการสั่งสมองค์ความรู้ในแต่ละท้องถิ่นมีลักษณะโดดเด่นที่แตกต่างกันไปตามสภาพพื้นที่ ในแต่ละพื้นที่มีภูมิปัญญาหลากหลาย ควรที่จะได้รับการถ่ายทอดเยาวชนรุ่นหลังสืบไป การอนุรักษ์เป็นหนทางหนึ่งที่ยั่งยืน ในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู สืบสานวัฒนธรรมท้องถิ่นของชุมชนให้ดำรงอยู่ในท้องถิ่น

การเรียนรู้ภูมิปัญญา ให้เด็กและเยาวชนเป็นผู้สืบทอดภูมิปัญญาจากผู้รู้ในชุมชน เพื่อให้เยาวชนสามารถจัดกระบวนการเรียนรู้ถ่ายทอดประมวลผล ตลอดจนสนับสนุนให้เยาวชนและชุมชนโดยตระหนักถึงความสำคัญของชุมชน มีความเข้าใจรากเหง้าความเป็นวัฒนธรรม แบ่งปัน เกื้อกูลช่วยเหลือซึ่งกันและกันมีการศึกษาเรียนรู้วิถีการดำรงชีวิต ชุมชนภูมิปัญญาพื้นบ้าน ที่มีมาช้านานบนพื้นฐานของธรรมชาติที่เกี่ยวพันสอดคล้องกันกับวิถีชีวิตชุมชน กลุ่มยุวอนุรักษ์บ้านน้ำหลุเล็งเห็นคุณค่าทางวัฒนธรรมท้องถิ่นที่กำลังจะสูญหาย จึงจัดทำโครงการปฏิทินขมุขึ้นเพื่อเป็นการฟื้นฟูภูมิปัญญาอันเป็นอัตลักษณ์เฉพาะตัว เพื่อให้ชุมชนแข็งแรงมีรากแก้ว ไม่ถูกกลืนไปกับกระแสโลกาภิวัฒน์โดยปราศจากดุลยภาพทางปัญญาและความรู้ที่จะอนุรักษ์สิ่งที่บรรพบุรุษได้สร้างไว้ โดยการฟื้นฟูปฏิทินการนับวันที่คนรุ่นปู่ย่าตายายชนเผ่าขมุสืบทอดกันต่อๆมา โดยให้ผู้สูงอายุและปราชญ์ชาวบ้านชนเผ่าขมุเป็นผู้ถ่ายทอด การนับวันเดือนปีให้แก่เด็กเยาวชนเป็นผู้สืบทอดต่อไป

วัตถุประสงค์ของโครงการ

• ๑.เพื่อฟื้นฟูปฏิทินการนับวันของชนเผ่าขมุ
• ๒.เพื่อให้เด็กเยาวชนในท้องถิ่นได้เรียนรู้ความสำคัญของปฏิทินการนับวันที่มีผลต่อพิธีกรรมต่างของชนเผ่าขมุอันจะสร้างความภูมิใจและจิตสำนึกในการรักษาวัฒนธรรมประเพณีของท้องถิ่น
• ๓.เพื่อจัดทำปฏิทินให้เป็นรูปธรรมเพื่อให้คนในชุมชนได้มีปฏิทินขมุเอาไว้ดูและเป็นไปในทิศทางเดียวกัน
• ประโยชน์ที่คาดว่าจะได้รับ
  
  • ๑.ให้เยาวชนและคนรุ่นต่อไปได้รู้จักปฏิทินขมุและนับวันตามปฏิทินขมุได้
  • ๒.เด็กเยาวชนในท้องถิ่นมีจิตสำนึก เกิดความตระหนัก และเข้ามามีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ ฟื้นฟู และสืบสานภูมิปัญญาและคุณค่าความหลากหลายทางวัฒนธรรม ทั้งที่เป็นชีวิต ค่านิยมที่ดีงาม และความเป็นไทย
  • ๓.เด็กเยาวชนในท้องถิ่นได้เรียนรู้ความสำคัญ รู้จักวิถีชีวิต รู้ถึงคุณค่าของประวัติศาสตร์ในท้องถิ่น ความเป็นมาและวัฒนธรรมประเพณีของท้องถิ่น อันจะสร้างความภูมิใจและจิตสำนึกในการรักษาวัฒนธรรมประเพณีของท้องถิ่นสืบไป