­

ประวัติความเป็นมา

ชมรมเด็กรักนก เกิดขึ้นจากการรวมตัวของเด็กๆที่เคยอาศัยอยู่ในศูนย์พัฒนาเด็กเล็กที่จัด ตั้งขึ้นโดยหลวงพ่อคำเขียน สุวัณโณ เจ้าอาวาสวัดภูเขาทอง บ้านท่ามะไฟหวาน ที่ต้องการให้ความช่วยเหลือชาวบ้านในบริเวณดังกล่าว เมื่อเด็กๆ กลุ่มนี้เติบโตขึ้น ก็ยังแวะเวียนมาเล่นอยู่ในวัดประจำด้วยความผูกพันกับหลวงพ่อ กอปรกับในช่วงเวลาดังกล่าวพระอิศรา และพระไพศาล วิสาโล ซึ่งเป็นพระรุ่นใหม่ ได้เข้ามาช่วยส่งเสริมกระบวนการเรียนรู้ของเด็กๆ กลุ่มนี้ด้วยการเชื่อมโยงความสัมพันธ์ระหว่างธรรมชาติสิ่งแวดล้อมและธรรมมะ โดยอาศัยนกเป็นสื่อ และก่อตั้งเป็นชมรมเด็กรักนกบ้านท่ามะไฟหวานเมื่อเดือน มีนาคม 2534 ซึ่งภายหลังจากที่ พระอิศรา ลาสิกขาในปี 2538 ทำให้กิจกรรมของชมรมหยุดชะงักลง กระทั่งปี 2541 นายวิชัย นาพัว หนึ่งในสมาชิกของชมรมเด็กรักนกและเป็นเยาวชนในหมู่บ้าน หลังจากได้รับประสบการณ์ในด้านการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติจากมูลนิธิ คุ้มครองสัตว์ป่าและพรรณพืชแห่งประเทศไทยในพระบรมราชินูปภัมภ์ จึงกลับมารวมกลุ่มกับเพื่อนๆ ซึ่งเป็นเยาวชนในหมู่บ้านและเคยทำกิจกรรมในวัยเด็กร่วมกัน เพื่อส่งเสริมการศึกษาด้านสิ่งแวดล้อมธรรมชาติ ด้วยการอาศัยความรู้ประสบการณ์เดิมในการเสริมสร้างกระบวนกาเรียนรู้กับเด็กๆ ในหมู่บ้าน และขยายกิจกรรมสู่โรงเรียน บนเทือกเขาภูแลนคา ในกิจกรรมห้องเรียนธรรมชาติ โครงการศึกษาและสำรวจนกบนเอกเขาภูแลนคา พร้อมทั้งร่วมเป็นองค์กรเครือข่ายกับสมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่ง ประเทศไทย

­

วิสัยทัศน์

สร้างความรู้ ความเข้าใจ และปลูกจิตสำนึกให้เด็กและเยาวชนรักและหวงแหนในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

­

พันธกิจ

• รวมกลุ่มเยาวชนในพื้นที่บนเทือกเขาภูแลนคา จังหวัดชัยภูมิที่มีความสนใจเกี่ยวกับการอนุรักษ์นกและฟื้นฟูทรัพยากรธรรมชาติในท้องถิ่น
• ส่งเสริมด้านการศึกษาให้กับกลุ่มเด็กและเยาวชนในท้องถิ่น โดยเฉพาะเรื่องสิ่งแวดล้อมและลุ่มน้ำลำประทาว
• ปลูกจิตสำนึกให้เด็กและชาวบ้านในพื้นที่ตระหนักถึงสถานการณ์สิ่งแวดล้อม ให้ความสำคัญกับการดูแล ฟื้นฟู และอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

­

วัตถุประสงค์การดำเนินงาน

เน้น การทำงานกับเด็ก และเยาวชน โดยร่วมมือกับชุมชน วัด และโรงเรียน 19 โ แห่ง ใน 5 ตำบล คือ ตำบลซับสีทอง ตำบลท่าหินโงม อำเภอเมือง ตำบลบ้านธาตุ อำเภอภูเขียว ตำบลท่ามะไฟหวาน ตำบลเก่าย่าดี อำเภอแก้งคร้อ จังหวัดชัยภูมิ เพื่อสร้างความเข้าใจ สร้างกระบวนการเรียนรู้เพื่อให้เด็กรู้จักชุมชนท้องถิ่นของตนเอง รู้สภาพปัญหา กระตุ้นให้เกิดจิตสำนึกในการแก้ไขปัญหา โดยเฉพาะในการฟื้นฟู ดูแล และอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

­

ผู้บริหารองค์กร

• วิชัย นาพัว
• ศรีนวล เนตรนคร
• นางสาวศรีนวน ชัยนคร
• นายเสน่ ชัยทอง
• เด็กชายยงกิจ นันทราช และเด็กๆ

­

รูปแบบการบริหารจัดการ

ชมรม เด็กรักนกมีแกนนำที่ทำหน้าที่บริหารชมรม 4 คน โดยทั้ง 4 คนจะทำหน้าที่เท่าเทียมกัน ด้วยเหตุที่แกนนำทั้ง 4 คนใช้ชีวิตส่วนใหญ่ในชมรม คือกิน นอนอยู่ที่ชมรมทำให้มีโอกาสประชุมหารือกันอยู่เป็นประจำ โดยงบประมาณสำหรับใช้ในการจัดทำกิจกรรมส่วนใหญ่มาจากการรับจ้างจัดค่าย อนุรักษ์สิ่งแวดล้อม แต่งานดังกล่าวก็ไม่มีมาก อย่างไรก็ตามขณะนี้ชมรมได้จัดทำเข็มกลัดนกและกำลังทำสมุดบันทึก(ทำมือ) ออกขายเพื่อนำรายได้มาใช้จัดกิจกรรมให้กับเด็กๆ ต่อไป สำหรับทีมงานอื่นๆ นั้นส่วนใหญ่จะเป็นอาสาสมัครที่แวะเวียนเข้ามาช่วยเหลือบ้างบางครั้งเมื่อมี การจัดกิจกรรมที่ต้องการใช้กำลังคน ส่วนอาหารต่างๆ ที่ใช้ในการจัดกิจกรรมส่วนใหญ่ได้รับการช่วยเหลือจากวัดภูเขา

­

เงื่อนไขความสำเร็จขององค์กร

• เป็นชมรมที่ดำเนินการโดยกลุ่มคนที่มีความต้องการฟื้นฟูและอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมอย่างจริงจัง
• แกนนำหลักในชุมชนเป็นคนในพื้นที่ ซึ่งมีความรักความหวงแหนในท้องถิ่นและทรัพยากรในท้องถิ่นเป็นต้นทุนสำคัญ
• แกน นำมีความมุ่งมั่นเอาจริงเอาจังตระหนักในปัญหาทรัพยากรธรรมชาติและสิ่ง แวดล้อม แม้จะต้องเผชิญกับอุปสรรคมากมายรอบด้าน แต่ยังคงเดินหน้าทำกิจกรรมต่อไป
• แม้ว่าชมรมเด็กรักนกจะต้องพบเจออุป สรรค์และกระแสธารของคนที่ไม่เห็นด้วยกับแนวทางของชมรม แต่ชมรมฯ จะไม่ใช้วิธีการเผชิญหน้ากับฝ่ายที่ทำลายธรรมชาติ ทำให้ปัจจุบันชมรมฯ มีมิตรมากกว่าศัตรู
• มีพระสงฆ์ และครูในโรงเรียน 19 แห่งเป็นแนวร่วมสำคัญในการทำกิจกรรม
• แม้ว่า จะไม่มีแหล่งทุนสนับสนุนทำให้แกนนำไม่มีเงินเดือนเลี้ยงตัวเองมากว่า 10 ปี แต่มีความพยายามในการช่วยเหลือตัวเองและหาทางทำกิจกรรม อย่างต่อเนื่อง โดยไม่ใช้เงินเป็นตัวตั้ง ฉะนั้นบางครั้งเด็กที่ต้องการไปดูนกร่วมกันหางบประมาณด้วยการประดิษฐ์ของที่ ระลึก เช่น เข็มกลัดรูปนก วาดรูปนก ทำสมุดบันทึก ออกจำหน่ายเพื่อเป็นรายได้สำหรับชมรมต่อไป
• มีแกนนำซึ่งเคยเป็น สมาชิกชมรมเด็กรักนกมาตั้งแต่ยังเยาว์วัย ทำให้เมื่อเติบโตขึ้นจึงได้ใช้ประสบการณ์ความรู้ที่สั่งสมมา ปรับใช้ ปรับปรุง ให้ได้เทคนิคและวิธีการที่ดียิ่งขึ้น

­

องค์ความรู้จากการดำเนินงาน

• องค์ความรู้ในการดูนก สำรวจนก
• องค์ความรู้ในการดูแล ฟื้นฟูป่า
• องค์ความรู้ในการจัดค่ายอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม
• องค์ความรู้ในการทำกิจกรรมร่วมกับเด็กและเยาวชน

­

รางวัลความสำเร็จ

• รางวัลลูกโลกสีเขียว ประเภทกลุ่มเยาวชน ประจำปี 2548