หากพิจารณาตามสูตร 3-4-5 ที่ผมเสนอไว้ที่นี่ ผมมีความคิดเห็นและข้อเสนอแนะ ดังนี้ครับ

• ผู้อำนวยการ แม้ว่าจะมารับงานใหม่ แต่ผมคิดท่านก็ไม่ได้เริ่มจากศูนย์ ท่านเป็น ผอ. ที่มีผลงานดีกรีการันตีด้วย "ซี 9" ผมเห็นท่านเลือกรอง ผอ. ฝ่ายวิชาการ ที่มีความมุ่งมั่น เอาจริง ปรับเปลี่ยนคนมีไฟ อย่างหัวหน้าแกนนำครูคนใหม่เข้ามารับช่วงต่อ.... ขอเป็นกำลังใจและกำลังเสริมหากท่านต้องการเพิ่มเต็มที่ครับ
• สำหรับครูแกนนำคนใหม่และรองผอ.ที่รับงาน การรู้และเข้าใจหลักพอเพียงคงไม่ใช่ปัญหาใด เพราะเมื่อท่านทั้งสองมีความมุ่งมั่นจากใจ ความศรัทธาระดับเห็นคุณค่า (ระดับ 5) จะระเบิดออกมาจากภายในอยู่แล้ว ส่วนการขับเคลื่อนสู่เพื่อนครู ผมคิดว่าท่านก็คงพอรู้ว่าควรเริ่มจากเพื่อนครูท่านใดก่อน ..... เริ่มจากคนที่มีใจก่อนจะง่ายกว่าครับ ต่อไปนี้เป็นข้อคิดเห็นขณะเดินดูแต่ละฐานครับ
  • ฐานงานศิลป์ ซึ่งนำเสนอผลงานภาพวาดสีน้ำ สีน้ำมัน และภาพลายเส้น ของนักเรียนทั้งที่จบไปแล้วและของนักเรียนแกนนำในปัจจุบัน มีการนำกระบอกไม้ไผ่ที่ทำเป็นกระปุกออมสิน และมีป้ายไวนิวแสดง 3 ห่วง 2 เงื่อนไข 4 มิติ ดังภาพ ผมสะท้อนต่ออาจารย์่ประจำฐานว่า นั่นยังไม่ใช่ฐานการเรียนรู้ครับ น่าจะเรียกเป็นฐานการแสดงผลงานของนักเรียน ผมเสนอว่า 1) ฐานการเรียนรู้จะต้องชัดเจนว่า มีวัตถุประสงค์จะให้เกิดผลลัพธ์หรือผลสัมฤทธิ์ใดกับนักเรียน เช่น เกิดทักษะใด 2) ชัดเจนว่านักเรียนที่เข้ามาใช้ฐานการเรียนรู้นั้นจะเรียนรู้เพื่อให้เกิดผลลัพธ์หรือทักษะตามข้อแรกนั้นอย่างไร เท่าที่ผมสังเกตดู บริเวณฐานที่จัดแสดงนั้น ไม่มีร่องรอยว่านักเรียนได้ทำกิจกรรมใดๆ ณ ที่นั่น ผลงานที่ติดแสดงอยู่ น่าจะมาเป็นการเรียนในรายวิชาศิลปะที่อาจารย์สอนอยู่ 3) ควรมีการวัดผลหรือประเมินผลว่า ฐานการเรียนรู้นั้นได้ผลตามที่ตั้งวัตถุประสงค์ไว้หรือไม่ ในข้อนี้ผมนึกไปถึงฐานการเรียนรู้ที่มีนักเรียนเข้ามาใช้อย่างสม่ำเสมอ เป็นระยะเวลานาน มีบันทึกการเข้าใช้ฐานการเรียนรู้ เป็นต้น 4) เป็นฐานการเรียนรู้ที่เชื่อมโยงบูรณาการกับทั้งการจัดการเรียนการสอน การนำไปปรับชั้นในชีวิตผ่านมิติต่างๆ รู้ทั้งประโยชน์ ความสำคัญ และแม้กระทั่งผลกระทบต่อชีวิตของนักเรียนเอง
  • ผลการทำโครงงานวิทยาศาสตร์ในรายวิชาโครงงาน มีโครงงานหลายอย่างที่ตั้งแสดงโชว์ในแบบที่ "เขาทำกัน" คือมีป้ายฟิวเจอร์บอร์ดวางเป็นรูปเหลี่ยม และชิ้นผลงานที่จัดเตรียมมานำเสนออย่างดี ผมมีความเห็นดังนี้ครับ
    • โครงงานที่จะสามารถพัฒนากระบวนการคิดของนักเรียนได้จริง จนเขาสามารถคิดเชื่่อมโยงกับชีวิตหรือถึงขั้นภูมิใจและเห็นคุณค่าของงานนั้นได้ นักเรียนจะต้องมีแรงบันดาลใจในการเรียนรู้ เป็นผู้คิดหรือมีส่วนร่วมในการคิด ออกแบบ และลงมือปฏิบัติขั้นตอนต่างๆ ด้วยตนเอง โดยแต่ละขั้นตอนหรือการลงมือทำต่างๆ นำหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียงมาใช้ ในทั้ง 3 ช่วงตอน ตั้งแต่ก่อนทำ ศึกษาหาความรู้ หลักวิชา ทฤษฏีที่เกี่ยวข้อง ระหว่างทำคือ ออกแบบ วางแผน และลงมือปฏิบัติตามแผนอย่างระมัดระวัง รอบคอบ มีสติ ใคร่ครวญ และหลักทำ พิจารณาตรวจสอบ ประเมินผล ตรวจเช็คความถูกต้อง เป็นต้น
    • โครงงานเรื่องจักรยานปั่นชาร์ทไฟใส่ในแบตเตอรี่ ไม่ชัดว่านักเรียนคิดเอง นักเรียนยังไม่สามารถอธิบายหลักการเหนี่ยวนำไฟฟ้าจากขดลวด ซึ่งเป็นหลักสำคัญของไดนาโมที่เป็นหัวใจสำคัญของจักรยานปั่นไฟ
    • โครงงานเรื่องการละลายของโฟม ด้วยน้ำมันเบนซิน แล้วนำมาทำดอกไม้ประดิษฐ์ ทั้งต้นคิด วิธีการ และขั้นตอนการทดลองต่างๆ น่าจะเป็นผลงานของอาจารย์ทั้งหมด และอีกอย่างอาจเป็นความคิดของผมคนเดียวดังนี้ว่า ผมคิดว่าดอกไม้ประดิษฐ์จากโฟมละลายผสมสีผสมอาหารไม่สวย ไม่ละเอียด ไม่ประณีต ข้อดีเดียวที่นักเรียนตอบผมคือ สามารถนำของที่กำลังจะทิ้งเช่น โฟม มาใช้ให้เป็นประโยชน์ได้ และบอกว่าสามารถลดโลกร้อนได้........... เป็นคำตอบในรูปแบบ.... หากดอกไม้ประดิษฐ์จากโฟมละลายขายดี ก็จะมีคนหันมาทำขายแข่งกัน ถึงตอนนั้นก็คงไม่เลือกว่าเป็นเศษโฟมอีกต่อไป....... นอกจากนี้แล้ว ผมว่าโครงงานนี้อาจค่อนข้างอันตรายสำหรับเด็กด้วยที่ต้องอยู่กับสารเคมีที่มีกลิ่นฉุนนานๆ ...... ผมเองสนับสนุนให้นักเรียนตั้งปัญหาโครงงานจากฐานปัญหาชีวิตและวัฒนธรรมมากกว่า ...... อย่างไรก็ตาม ขอชมว่าอาจารย์สามารถสอนให้พวกเขาได้คุ้นชินกับการทดลองแบบคิดแบบนักวิทยาศาสตร์ จากการทดลองเปรียบเทียบตัวแปรต่างๆ ....อันนี้ดีมากครับ
• นักเรียนมีสัมมาคารวะ เคารพน้อบน้อมดีมาก แต่งกายมีระเบียบเรียบร้อยน่ารัก สะอาด นักเรียนแกนนำกล้าพูดกล้าแสดงออกครับ แต่ยังคงติดรูปแบบอยู่ การถอดบทเรียนหากทำกันเป็นรูปแบบ ผลก็จะได้การตอบในลักษณะรูปแบบที่ทำให้การนำเสนอและเล่าเรื่อง
• ผมมองว่าโรงเรียนมีหลายอย่างที่ไม่ได้นำมาบูรณาการเป็นฐานการเรียนรู้ เช่น ศาลเจ้าพ่อปู่ ที่อยู่คู่กับโรงเรียน เป็นต้น
• ขอเป็นกำลังใจให้ ผอ. รอง ผอ. และหัวหน้าครูแกนนำ
• ผิดถูกประการใด ขออภัยไว้ ณ ตรงนี้ครับ

ด้วยความจริงใจ

ฤทธิไกร