
การลงพื้นที่ในครั้งนี้ เป็นการลงพื้นที่ครั้งที่สอง ในการลงพื้นที่ครั้งนี้จะลงไปช่วงเยาวชนนั้นมีกิจกรรมในพื้นที่ เพื่อจะได้เห็นกระบวนการทำงานของกลุ่มเยาวชน และทำการเก็บข้อมูล และถอดบทเรียนของกลุ่มเยาวชน
สรุปการลงพื้นที่ติดตามโครงการเยาวชน
โครงการเยาวชนร่วมฟื้นฟูผืนป่า ม่อนต้นลาน
กลุ่มเยาวชนฮักบ้านเกิด จ.ลำปาง
วันที่ 24-25 พ.ค. 2557
วันแรก
เช้าวันแรกนี้ น้องๆได้นัดรวมตัวกันเวลา 8 โมงครึ่ง ที่วัดสาแพะพนาราม เพื่อจะไปเก็บเมล็ดพันธ์และมาเจอกับทีมงานพี่ๆที่ลงพื้นที่ครั้งนี้ประกอบด้วย พี่แอ๋ว พี่เจน พี่อิ๋ว เราได้เจอกันน้องๆแกนนำเยาวชนฮักบ้านเกิดประมาณ 6 คนมี มาส น็อต มัด บอล เบนซ์ น้องเขต มาสประธานกลุ่มบอกว่าในกลุ่มของเขานั้นยังมีอีกหลายคน แต่วันนี้ไม่ว่างกัน จึงมีแค่ 6 คนที่จะขึ้นไปเก็บเมล็ดพันธุ์ที่ม่อนสบรักซึ่งอยู่ไม่ไกลจากม่อนต้นลานพื้นที่ทำโครงการของน้องๆ เมื่อทุกคนพร้อมแล้ว น้องๆได้พาไปยังม่อนสบรัก มีคุณครูสมบูรณ์ ขยันดี คุณครูโรงเรียนบ้านสาแพะไปกับพวกเราด้วย เมื่อถึงม่อนสบรัก มาสประธานกลุ่มได้แบ่งแกนนำออกเป็น 3 กลุ่มเพื่อแยกกันไปเก็บเมล็ดพันธุ์ ทั้งลูกยาง ลูกกระบก ฯลฯ จากนั้นน้องๆก็กลับออกมาพร้อมกับกระสอบที่เต็มไปด้วยเมล็ดพันธุ์ต่างๆ เมื่อเก็บเสร็จน้องๆได้ลงมาคัดแยกเมล็ดพันธุ์ทื่เก็บมากันที่โรงเรียนบ้านสาแพะ ในช่วงบ่ายนี้มีน้องกระแต น้องแพรว แกนนำเข้ามาสมทบ การคัดแยกเมล็ดนั้นน้องๆได้แบ่งออกตามชนิด บางเมล็ดก็มีกล้างอกขึ้นมาแล้ว เด็กๆดูสนุกกับการเก็บเมล็ดและการคัดแยกเมล็ดมาก จากนั้นช่วงบ่ายเด็กๆได้พักและเริ่มคุยงานกันต่อ ว่าจะเอาอย่างไรกันต่อ แบ่งหน้าที่กันว่าใครจะไปทำอะไร ส่วนไหน น้องๆได้แบ่งกันว่าใครจะไปทำอะไรกัน สรุปได้ว่า มาสและน้องเขตไปกับคุณครูสมบูรณ์เพื่อไปเก็บผลมะเฟืองป่า จากตุลุง(หลวงพ่อ) ส่วนคนที่เหลือก็แยกกันไปเอากากไม้ที่จะมาผสมกับดิน และขุดดิน เตรียมสถานที่เพาะเมล็ด น็อตและมัดได้รับหน้าที่ขุดดิน เตรียมสถานที่ที่จะเพาะเมล็ด และเก็บเมล็ดพันธุ์ภายในโรงเรียน จากนั้นทุกคนก็ได้ช่วยกันขุดดิน ผสมกากไม้ รดน้ำ เมื่อทีมมาสกลับมา พร้อมกับผลมะเฟือง ทุกคนช่วยกันขนลงจากรถและคัดแยกผลมะเฟือง โดยการแยกเม็ด แยกเปลือก เพื่อนำเอาเมล็ดมาเพาะ ส่วนเปลือกก็นำไปทำน้ำมักธรรมชาติ เด็กๆดูสนุก และไม่กลัวเปื้อน กลัวกลิ่นเหม็นเลย เมื่อคัดแยกเสร็จก็นำเมล็ดไปล้างที่บ่อน้ำหลังโรงเรียน และน้ำมาตากไว้ ส่วนเปลือกน้องๆได้นำใส่ถังมักไว้
ช่วงเย็น
มาส ได้นัดเพื่อนๆ แกนนำและสมาชิกกลุ่มรวมตัวกันที่วัดในเวลา 19.30 น. เพื่อประชุมแบ่งหน้าที่กันทำในวันพรุ่งนี้ที่จะเพาะกล้าไม้กัน ในตอนเย็นมาสได้ขอใช้เครื่องกระจายเสียงในหมู่บ้านจากผู้ใหญ่บ้านในการประกาศประชุมทีมแกนนำและสมาชิกในมารวมตัวกัน ซึ่งในวันพรุ่งนี้นั้นจะมีน้องๆ เยาวชนชั้น ป.4-5 โรงเรียนบ้านสาแพะ เข้าร่วมด้วย แกนนำจึงต้องมีการแบ่งหน้าที่การทำงานอย่างชัดเจน มาสเป็นผู้นำขบวนการประชุม มีเยาวชนเข้าร่วมประชุมกันประมาณ23 คน มาสสอบถามเพื่อนๆที่มาว่าใครอยากจะทำหน้าที่อะไร มาสได้จัดแบ่งหน้าที่บนกระดาน เพื่อให้ทุกคนได้รู้หน้าที่ของตนเอง และนัดหมายเวลากับเพื่อนๆในวันพรุ่งนี้ เราเดินทางกลับมาพักที่บ้านของมาส มาสและเพื่อนๆแกนนำรวมตัวกันนอนที่บ้านของมาส พี่แอ๋วและพี่เจน ได้ให้คำแนะนำกับน้องๆ กับการทำงานในวันนี้ และแผนวันพรุ่งนี้
วันที่สอง
ในวันที่สอง น้องๆได้นัดกันในเวลา 9.00 น.โรงเรียนบ้านสาแพะเมื่อไปถึงก็เห็นน้องๆโรงเรียนบ้านสาแพะ ประมาณ 20 กว่าคน โดยมีครูสมบูรณ์ เป็นผู้ดูแลเด็กๆ แกนนำได้ทำหน้าที่ตามที่แบ่งกันไว้ แต่ดูเหมือนว่าสมาชิกที่แบ่งหน้าที่กันเมื่อวานนี้ยังมาไม่ครบกัน มาสเลยจัดการแบ่งน้องๆ และนำขบวนการเอง โดยจัดน้องๆแบ่งออกเป็นกลุ่มเท่าๆกันไปทำหน้าที่ต่างๆ โดยมีพี่ๆแกนนำเป็นคนนำทีม ทั้งกลุ่มขุดดิน ใส่ถุงดำ กลุ่มเพาะเมล็ด กลุ่มทำเรือนเพาะซำ ฯลฯ ในระหว่างการทำงานนั้น มีน้องๆบางคนไม่เข้าใจตรงไหนก็จะถามพี่แกนนำ “อ้ายมาสๆ อันนี้ไปไว้ตรงไหนดี” “อ้ายน็อตๆ ขุดตรงนี้หน่อย” ทุกคนต่างก็ทำหน้าที่ได้ดี น้องๆผู้เข้าร่วมก็ให้ความร่วมมือเป็นอย่างดี จึงทำให้งานในครั้งนี้เสร็จภายในเวลาอันรวดเร็ว หลักจากทำกิจกรรมเสร็จ น้องๆได้นำข้าวจากที่บ้านมานั่งกินกันอย่างสนุกสนาน
ช่วงบ่าย
หลังจากทานอาหารกันเสร็จ และปล่อยให้น้องๆผู้เข้าร่วมได้พักผ่อนและกลับบ้าน พี่แกนนำทั้งหมดได้เปิดวงสรุปงานกัน โดยมีพี่แอ๋ว พี่เจน ช่วยน้องๆแกนนำในการทำสรุปงาน ได้บอกเล่าความรู้สึกในกิจกรรมที่นำ ปัญหาที่เกิดขึ้น มองถึงข้อผิดพลาดของกลุ่ม มองข้อผิดพลาดของตนเอง และสิ่งที่ทำต่อไปนี้จากนี้ การปรับปรุงในงานครั้งต่อไป พี่เจน พี่แอ๋ว พี่อิ๋ว ซึ่งเป็นผู้สังเกตุการณ์การทำงานของน้องๆในครั้งนี้ ก็ได้ให้คำแนะนำไปเพื่อให้น้องๆได้เรียนรู้ และนำไปใช้ต่อไป สุดท้ายพี่เจน ได้ชวนน้องๆส่งต่อความสุขด้วยการเขียนโปสการ์ดแห่งความสุขที่ส่งต่อความสุขและคำขอบคุณจากพี่สู่น้อง ที่บอกถึงความรู้สึกในการทำกิจกรรมนี้ พี่ๆน้องๆ ต่างแลกกันอ่านอย่างสนุกสนาน กิจกรรมในครั้งนี้ไม่ใช่กิจกรรมที่ทำเพื่อสนุกเพียงอย่างเดียวแต่ยังได้ทั้งความรู้ ความสนุก ความสุข ที่เยาวชนในชุมชนช่วยกันสร้างมันขึ้นมาจากสิ่งเล็กๆ โดยมีสิ่งแวดล้อมเป็นตัวเชื่อมทุกคนเข้าหากัน
ผลที่เกิดขึ้น
น้องๆมีความตั้งใจที่จะทำงาน แม้ในบางครั้งอาจจะคุมเพื่อนๆสมาชิกไม่ค่อยได้ มีสดุดบางเล็กน้อย แต่น้องๆก็ได้เรียนรู้จากกิจกรรมในครั้งนี้หลายอย่าง เช่น การทำงานเป็นกลุ่ม ได้ลงมือทำ ฝึกทั้งการทำงาน การประสานงานกับชุมชน ฝึกการสรุปงาน เพิ่มทักษะให้กับตนเองในการทำงาน